در نظام کیفری ایران، برخی جرایم تنها با شکایت شاکی قابل تعقیب هستند و در صورت رضایت او، پیگیری قضایی متوقف می‌شود.
این دسته از جرایم به نام «جرایم قابل گذشت» شناخته می‌شوند.
در این مقاله بررسی می‌کنیم که جرم قابل گذشت یعنی چه؟، چه جرایمی در این دسته قرار می‌گیرند، و رضایت شاکی چه تأثیری دارد.

راهنمای کامل جرایم قابل گذشت و تأثیر رضایت شاکی در آن‌ها

📜 طبق ماده ۱۰۴ قانون مجازات اسلامی:

«جرم قابل گذشت جرمی است که تعقیب، رسیدگی و اجرای مجازات آن با شکایت شاکی خصوصی آغاز می‌شود و با گذشت او در هر مرحله از تعقیب، متوقف می‌گردد.»

📌 به زبان ساده:
اگر شاکی ببخشد یا رضایت بدهد، پرونده بسته می‌شود و دیگر ادامه پیدا نمی‌کند.

در حال حاضر (با توجه به اصلاحات اخیر قانون)، برخی از جرایم قابل گذشت عبارتند از:

• 👊 ضرب و جرح‌های ساده
• 😡 توهین‌های غیر علنی یا بدون آثار مهم
• 👂 افشای راز بدون قصد ضرر جدی
• 💬 نشر اکاذیب غیردولتی
• 🤥 افترا در حد کم‌ضرر
• 🔊 مزاحمت تلفنی یا پیامکی
• 👣 ورود غیرمجاز به ملک غیر (بدون تخریب یا تهدید)
• 🧾 عدم پرداخت نفقه (در صورت رضایت زن)
• 💔 ترک انفاق به فرزند یا والدین (در صورت گذشت)
• 📷انتشار تصاویر خصوصی بدون قصد سوء استفاده جدی

🔔 توجه: لیست جرایم قابل گذشت ممکن است طبق آیین‌نامه‌ها و آرای وحدت رویه تغییر کند.

✅ در جرایم قابل گذشت، در هر مرحله از پرونده – حتی پس از صدور حکم – اگر شاکی گذشت کند، تعقیب متوقف و پرونده بسته می‌شود.
❌ در جرایم غیر قابل گذشت، رضایت شاکی فقط می‌تواند تخفیف در مجازات ایجاد کند، ولی مانع ادامه رسیدگی نمی‌شود.

بله. برای پذیرش رسمی رضایت، شاکی باید رضایت‌نامه کتبی با امضای معتبر در دادگاه یا دفاتر قضایی ثبت کند.

وکیل کیفری می‌تواند:
• با شناخت دقیق نوع جرم، تأثیر گذشت را ارزیابی کند
• متن رضایت‌نامه رسمی و معتبر را تنظیم کند
• برای جلب رضایت مذاکره حرفه‌ای انجام دهد
• از پرونده‌هایی که قابل گذشت نیستند، جلوگیری از سوءتفاهم کند
• در دادگاه از بسته شدن قانونی پرونده دفاع کند

✳ شناخت جرایم قابل گذشت، به طرفین دعوا امکان مصالحه و پایان سریع‌تر پرونده را می‌دهد.
✳ در این جرایم، رضایت شاکی، کلید بسته شدن پرونده است.
✳ مشاوره با وکیل مجرب، بهترین راه برای استفاده صحیح از حق گذشت است.

✅ دفتر وکالت آل‌محمد با تجربه تخصصی در دعاوی کیفری، آماده تنظیم رضایت‌نامه رسمی، مذاکره برای گذشت، و پیگیری حقوق موکلین در تمام مراحل دادرسی می‌باشد.
📞 با ما تماس بگیرید — گاهی یک گذشت، راه نجات است.