ارث به معنای انتقال اموال و دارایی های فردی است که فوت شده به وراث ایشان.
بهره مندی افراد از ارث در طبقات مختلفی قرار می گیرد. به این ترتیب که افراد با توجه به نسبتی که با فرد متوفی دارند از ارث بهره می برند.
اولین طبقه: والدین، فرزندان و فرزندان فرزندان
دومین طبقه: اجداد، خواهر، برادر و فرزندان آنها
سومین طبقه: خواهران، برادران والدین و اولاد آنها
نکته قابل توجه در طبقات ارث این است که در صورت زنده بودن طبقه اول، طبقه دوم از ارث محروم می شود. همچنین در صورت زنده بودن طبقه دوم، افراد طبقه سوم سهمی از ارث نمی برند.
در صورت فقدان تمام افراد مشمول طبقات بالا، امور مربوط به ترکه متوفی به دادگاه ارجاع داده می شود.
ورثه به چه معناست؟
ورثه به افرادی گفته می شود که وارث مال و اموال شخصی هستند که به مجموع این افراد وراث گفته می شود. بدین ترتیب وراث نقش قائم مقام فرد فوت شده را دارند و از این رو می توانند در اموال متوفی تصرف کنند.
اگر چه نحوه تقسیم ارث با توجه به طبقات متفاوت است اما در مواردی نیز ورثه از ارث محروم می شوند که این عوامل به شرح زیر است:
قتل: هنگامی که شخصی موروث خود را به قتل برساند از ارث محروم خواهد شد.
کفر: این مورد در شرایطی اتفاق می افتد که ورثه و موروث مذاهب متفاوتی داشته باشند به این ترتیب مالی به ورثه تعلق نمی گیرد و اموال به بیت المال متعلق است.
لعان: لعان به دو شکل صورت می گیرد :
۱- لعان زن و شوهر: که باعث حرمت ابدی می شود و امکان رجوع به آن وجود ندارد.
۲- لعان اولاد و والد: این لعان را نفی والد نیز می نامند که با رجوع می توان رابطه توارث یک سویه را برقرار کرد.
قابل توجه است که پیش از آنکه در ارث تصرف شود باید دیون مربوط به متوفی پرداخت شود و سپس می توانند اداره اموال را بر عهده گیرند. بدین ترتیب وراث تا زمانی که دیون متوفی را پرداخت نکرده باشند و اجازه مالکان را کسب نکرده باشند نمی توانند در اموال وی تصرف کنند.
همانطور که می دانید هر یک از وراث سهم الارث مشخصی دارند که برای تصرف در آن نیاز است نا انحصار وراثت صورت گیرد. انحصار وراثت از طریق شورای حل اختلاف صورت می گیرد که معمولا شعبه محل سکونت فرد متوفی است. شورای حل اختلاف با صدور گواهی انحصار وراثت این موضوع را اثبات می کند. لازم است که برای رسیدگی به مسئله انحصار وراثت با انتشار آگهی حصر وراثت از افراد می خواهند تا اگر وصیت نامه را از وی در اختیار دارند به مراجع ذی صلاح رسیدگی کنند. همچنین در صورتی که افرادی از متوفی طلب یا بدهی دارند باید به مراجع قضایی مراجعه کرده و اطلاعات را ارائه دهند.
نحوه دریافت گواهی انحصار وراثت
در ابتدا برای دریافت گواهی انحصار وراثت به اداره ثبت احوال باید مراجعه کرد تا موضوع فوت ثبت کامپیوتری شود که در ادامه با باطل شدن شناسنامه فرد فوت شده گواهی فوت برای وی صادر می شود. پس از صدور گواهی تمامی اموال به صورت قهری به ورثه منتقل می شود که ورثه به منظور تعیین سهم خود به دادگاه مراجعه کرده و گواهی انحصار وراثت را دریافت می کنند.
ممکن است به دلیل ثبت نشدن شخصی در گواهی انحصار وراثت اتفاق افتد که در این صورت فرد می تواند با کمک یک وکیل ارث اقدام به شکایت کند.
ارث زن از شوهر
در صورتی که مردی فوت کند و زن از همسرش فرزند و نوه ای نداشته باشد، یک چهارم ارث به وی تعلق می یابد. در صورتی که زن دارای فرزند باشد یک هشتم از اموال منقول و غیر منقول را به ارث می برد.
ارث فرزند فوت شده
در صورتی که فرزندی پیش از پدر خود فوت کند، از ارث هیچ سهمی نمی برد و این بدان معناست که فرزندان شخص فوت شده نیز حق هیچگونه مال بری از پدر بزرگ خود را ندارند.
تنها امکان آنکه نوه ها از پدر بزرگ خود ارث برند آن است که هیچ فردی از طبقات تعریف شده برای بهره گیری از ارث وجود نداشته باشد و در آن صورت است می توانند از ارثیه سهمی داشته باشند.
در صورتی که در زمان تقسیم ارث دچار مشکلاتی شوید و به اختلاف برخورد کنید بهترین راه کسب کمک از یک وکیل میباشد.